• Τί ισχύει σχετικά με τη γεωργική εκπαίδευση στη χώρα μας

Ένα από τα χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας της χώρας μας, είναι το χαμηλό ποσοστό γεωργικής εκπαίδευσης που καταγράφεται μεταξύ των Ελλήνων αγροτών. Όσον αφορά στη γεωργική εκπαίδευση, η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην προτελευταία θέση, με μόλις το 6,4% των αγροτών της να έχει αποκτήσει πιστοποιημένη γεωργική εκπαίδευση!!!

Στην χώρα μας, η γεωργική εκπαίδευση παρέχεται από τα επαγγελματικά λύκεια, από τις επαγγελματικές σχολές (ΕΠΑ.Σ.) του ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» και η γεωτεχνική επιστημονική γνώση από τα πανεπιστήμια της χώρας μας. Είναι ενδεικτικό της κατάστασης ότι σε επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μικρό ενδιαφέρον μαθητών για τα γεωργικά τμήματα.

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει ως κύριο μηχανισμό αγροτικής εκπαίδευσης τον ΕΛΓΟ “ΔΗΜΗΤΡΑ” ο οποίος έχει ως αποστολή την οργάνωση και υποστήριξη της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης των απασχολούμενων στον αγροτικό τομέα. Λειτουργεί έξι επαγγελματικές σχολές με επτά ειδικότητες και συγκεκριμένα: τη Γαλακτοκομική ΕΠΑ.Σ. Ιωαννίνων, με ειδικότητα: Γαλακτοκομία – Τυροκομία, την ΕΠΑ.Σ. Καλαμπάκας, με ειδικότητα: Ξυλογλυπτική – Διακοσμητική Επίπλου, την ΕΠΑ.Σ. Κρήτης, με ειδικότητα: Θερμοκηπιακές Κατασκευές και Καλλιέργειες, την Αβερώφειος ΕΠΑ.Σ. Λάρισας, με δύο ειδικότητες Ζωοτεχνία & Αγροτικά Μηχανήματα, την ΕΠΑ.Σ. Αμαρουσίου με ειδικότητα: Φυτοτεχνικές Επιχειρήσεις – Αρχιτεκτονική Τοπίου και την ΕΠΑ.Σ. Νεμέας, με ειδικότητα: Αμπελουργία – Οινοτεχνία.

• Τι ισχύει στην Τριτοβάθμια γεωτεχνική εκπαίδευση

Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι προσφερόμενες θέσεις των εισακτέων στα αμιγώς γεωπονικά τμήματα της χώρας μετά τη συνένωση ΑΕΙ και ΤΕΙ, ανέρχονται σε 5.500 περίπου, εάν σε αυτούς προστεθούν και οι εισακτέοι στα εν δυνάμει γεωπονικά τμήματα το ποσοστό τους ξεπερνά τους 7.500 εισακτέους.

Ως Γεωτεχνικό Επιμελητήριο, μας έχει απασχολήσει η θεαματική αύξηση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια των γεωπονικών τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ, όπως και η αύξηση των εισακτέων στα τμήματα αυτά. Αποτελεί κοινή διαπίστωση όλων μας, ότι στη χώρα μας η τριτοβάθμια εκπαίδευση παράγει πολύ περισσότερους Γεωπόνους και Τεχνολόγους Γεωπόνους από αυτούς που έχει ανάγκη η αγορά. Το γεγονός αυτό δημιουργεί αρνητικές επιπτώσεις στην επαγγελματική σταδιοδρομία των νέων συναδέλφων.

Στο ιδανικό σενάριο πλήρωσης όλων των θέσεων εισαγωγής στα γεωπονικού ενδιαφέροντος τμήματα και αποφοίτησης αυτών, θα έχουμε πολύ περισσότερους γεωπόνους από νέους - εισερχόμενους αγρότες και κτηνοτρόφους ανά έτος.

• Τι συμβαίνει στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας

Ας δούμε όμως τι συμβαίνει στη Περιφέρειά μας.

Καταρχάς η Δυτική Ελλάδα είναι μια περιφέρεια με πολύ μεγάλη συνεισφορά στην ελληνική γεωργία. Θα μου επιτρέψετε να σας παρουσιάσω μερικούς αριθμούς: στην περιοχή μας υπάρχουν 82.502 γεωργικές εκμεταλλεύσεις, οι απασχολούμενοι στη γεωργία είτε ως κάτοχοι ή μέλη οικογενειών με γεωργική εκμετάλλευση ή ως εποχιακοί εργάτες ανέρχονται σε 142.000 περίπου. Πολύ σημαντικός αριθμός απασχολούμενων για να μας αφήνει αδιάφορους.

Η γεωργική εκπαίδευση δυστυχώς απουσιάζει από την περιοχή μας. Δεν υπάρχει επαγγελματική σχολή του ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ». Ελάχιστοι μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης φοιτούν στα γεωργικά τμήματα των επαγγελματικών λυκείων και η γεωργική κατάρτιση είναι πάρα πολύ περιορισμένη. Είναι σαφές ότι υπάρχει ένα επικίνδυνο κενό που πρέπει άμεσα να καλυφθεί. Εμείς ως Γεωτεχνικό Επιμελητήριο σε κάθε συνάντηση που έχουμε με φορείς προβάλλουμε την αδήριτη ανάγκη να αποκτήσει μετα - λυκειακές γεωργικές σχολές η περιφέρεια μας.

• Η εμπλοκή του ΓΕΩΤΕΕ Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας

Ο κ. πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών καθηγητής Χρήστος Μπούρας, κατά την πρώτη εβδομάδα ανάληψης των νέων του καθηκόντων, είχε επισκεφτεί τα γραφεία του ΓΕΩΤΤΕ στην Πάτρα, όπου συζητήσαμε διεξοδικά την πρόταση της μεταλυκειακής εκπαίδευσης των αγροτών μας. Η βασική σκέψη ήταν, οι νέοι που επιθυμούν να ασχοληθούν με το αγροτικό επάγγελμα, να μπορούν να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες κοντά στον τόπο κατοικίας τους ασκώντας παράλληλα με την εκπαίδευσή τους και γεωργική ή κτηνοτροφική δραστηριότητα. Η συζήτηση περιλάμβανε τη δημιουργία σχολών οι οποίες θα αφορούν στις θερμοκηπιακές και κηπευτικές καλλιέργειες, την κτηνοτροφία και σχολή οίνου. Επίσης είχαμε επισημάνει το συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτουν τα Καλάβρυτα με τον γαλακτοκομικό κτηνοτροφικό Συνεταιρισμό για τη δημιουργία γαλακτοκομικής σχολής.

• Η ίδρυση των νέων γεωργικών σχολών

Με ιδιαίτερη χαρά είδαμε ότι μία προσπάθεια χρόνων του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου γίνεται πράξη.

Με την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Πατρών, της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, του Υπουργείο Παιδείας, του ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ», της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και του Ιδρύματος «Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου» μπήκαν τα θεμέλια για τη δημιουργία των πρώτων γεωργικών σχολών. Στην Αμαλιάδα θα εκπαιδεύονται αγρότες στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες και στο Μεσολόγγι στην κτηνοτροφία και την ιχθυοκαλλιέργεια. Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει και ανάλογη πρωτοβουλία που θα αφορά στη σχολή Οίνου και Αμπέλου για την περιοχή της Αιγιάλειας, στην οποία υπάρχουν εξαιρετικά οινοποιία που υποστηρίζουν την καλλιέργεια της αμπέλου και της σταφίδας.

• Ποιες πρέπει να είναι οι κατευθύνσεις των νέων σχολών

Οι νέες τάσεις που αντιμετωπίζει η αγροτική δραστηριότητα αφορούν στη γεωργία ακριβείας, τη ρομποτική, την έξυπνη γεωργία. Παράλληλα η Στρατηγική της Πράσινης Συμφωνία της Ε.Ε. εστιάζει στη μετάβαση της Ευρώπης σε ένα βιώσιμο σύστημα παραγωγής τροφίμων με ουδέτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας.

Άρα το στοίχημα για τη γεωργία του μέλλοντος είναι η ενσωμάτωση της καινοτομίας και η προστασία του περιβάλλοντος. Γι αυτό, το γνωστικό αντικείμενο των νέων τμημάτων οφείλει να εστιάζει στην αποδοτική, αειφορική, έξυπνη και δίκαιη γεωργία. Θέλουμε οι νέες σχολές να εκπαιδεύσουν αγρότες που θα παράγουν ασφαλή και ποιοτικά τρόφιμα, θα υποστηρίζουν την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιοποικιλότητα. Θέλουμε αγρότες που θα μπορούν να ενσωματώσουν στην εργασία τους στο χωράφι, τα νέα επιστημονικά δεδομένα.